vrijdag 2 oktober 2009

Controle stoornis op sexueel gebied

ips en informatie
Controlestoornissen op seksueel gebied
Wat zijn controlestoornissen op seksueel gebied?
Een 'controlestoornissen op seksueel gebied', verder aangeduid als 'seksuele controlestoornis', is een psychiatrische aandoening waarbij er een stoornis bestaat in de controle over het eigen seksuele gedrag: in alle seksuele contacten en gevoelens is er sprake van 'afdwingen'. De persoon in kwestie is vaak onmachtig om op andere manieren seksueel contact te zoeken, of een gewone seksuele relatie te onderhouden. We spreken pas over een seksuele controlestoornis als het gaat om seksueel gedrag waarmee de wet wordt overtreden én dat onvrijwillig is voor het slachtoffer. Veelal leidt deze controlestoornis tot gewelddadig en/of grensoverschrijdend seksueel gedrag, waardoor men uiteindelijk met justitie in aanraking komt.

Wat is het niet?
Niet iedereen die experimenteert met andere vormen van seksuele activiteiten of beleving heeft een seksuele controlestoornis. Seksuele controlestoornissen komen voor binnen alle soorten seksuele voorkeuren of gewoonten. Dus bij hetero's en homo's, maar ook bij mensen met voorkeuren voor bijvoorbeeld exhibitionisme, voyeurisme, sadisme/masochisme en pedofilie. De seksuele controlestoornis moet dus niet verward worden met een seksuele voorkeur, geaardheid of variant. Belangrijk verschil is, dat er bij een seksuele controlestoornis sprake is van machtsmisbruik: de een legt de ander zijn wil op. Het betreffende (seksuele) gedrag is voor de ander onvrijwillig en ook schadelijk.

Oorzaak
Het komt voor dat daders van seksuele delicten als kind zélf in de slachtofferpositie gezeten hebben. Daarbij kunnen mannen, maar ook vrouwen dader zijn geweest. Vanuit die traumatische ervaring kunnen slachtoffers later zelf dader worden. Andere factoren die een rol spelen zijn:
afwijzing door ouders,
fysiek geweld in ouderlijk huis,
verkeerde rolvoorbeelden doordat ouders bijvoorbeeld grenzeloos over
seks spraken of seks bedreven in aanwezigheid van het kind,
alcohol/drugsmisbruik,
eenzaamheid,
gepest worden op school,
afhankelijkheid,
excessief bezig zijn met seks (porno, masturberen).
Vaak is er sprake van een combinatie van aangeleerd verkeerd gedrag, een niet goed verlopen ontwikkeling en het ontbreken van voldoende mogelijkheden tot seksueel gedrag dat wél maatschappelijk en wettelijk geaccepteerd is.

Behandeling
Als er bij plegers van een seksueel delict sprake is van een seksuele controlestoornis, dan kunnen zij daarvoor behandeling krijgen. Dit kan gebeuren op hun eigen verzoek, maar het kan ook opgelegd worden door de rechter. Daders van zedendelicten hebben vaak de neiging zichzelf te zien als slachtoffer van allerlei omstandigheden. Zij leggen de verantwoordelijkheid voor hun eigen seksuele gedrag vaak bij het slachtoffer. Belangrijk in de behandeling is dat de dader zijn slachtoffers niet langer gaat zien als een gebruikvoorwerp voor zijn seksuele bevrediging, of als oplossing van zijn seksuele nood. Hij moet ze leren zien als zelfstandige mensen met eigen gevoelens, eigen wil en eigen identiteit met wie hij rekening moet houden.

Een belangrijk doel van de behandeling is het ontwikkelen van het vermogen je in te leven in de persoon van een ander en met die ander rekening te leren houden. Benadrukt wordt dat patiënten altijd ook hun eigen verantwoordelijkheid houden voor het wel of niet plegen van een delict, ook al hebben ze problemen en worden ze behandeld.

Iedere patiënt heeft specifieke gewoontes, gedachtes of verhoogde-risicosituaties die een valkuil voor hem kunnen zijn. In de behandeling leren patiënten hun eigen valkuilen te herkennen door erover te praten met de behandelaars en met medepatiënten in de groep. De forensische psychiatrie onderhoudt ook contacten met de familieleden, vrienden en eventuele hulpverleners van de patiënt. In deze begeleiding leren zij welke signalen zij kunnen gebruiken als ze de patiënt willen helpen om controle over zijn gedrag te blijven houden en hoe zij eventueel in kunnen grijpen.

Kijk ook op
Praktijkvoorbeeld seksuele controlestoornissen
Overzichtspagina forensische psychiatrie
Resultaat van de behandeling
Het doel van de behandeling is dat de patiënt controle krijgt over zijn grensoverschrijdende seksuele gedrag. Hij moet leren, zélf de verantwoordelijkheid te nemen voor zijn eerdere grensoverschrijdende gedrag, in plaats van die verantwoordelijkheid bij anderen te leggen. De basis hiervoor is dat er een gevoel van eigenwaarde en identiteit wordt opgebouwd. Een voorwaarde voor een geslaagde behandeling is dat de patiënt zich bewust is geworden van zijn zogeheten 'delictketen': welke stappen gaan er bij deze patiënt gedurende een bepaalde periode vooraf aan het delict? De patiënt moet leren vroegtijdig de signalen te herkennen die bij hem kunnen leiden tot controleverlies en tot een delict. Aan de hand van nieuw gedrag waarmee hij kan oefenen, leert hij anders om te gaan met zijn eigen behoeften en gevoelens. Het belangrijkste is dat de patiënt door zijn toegenomen controle geen seksuele delicten pleegt.

Seksuele controlestoornissen komen zowel bij mannen als vrouwen voor. Binnen de forensische psychiatrie van GGZ Drenthe worden geen vrouwen met seksuele controlestoornissen behandeld.

Tags: sexueel geweld

Geen opmerkingen:

Een reactie posten